Ən çox haker hücumuna məruz qalan kriptovalyutalar

, 17.01.2025

Kriptovalyutaların təhlükəsizliyi və haker hücumları

Kriptovalyutalar dünyasında təhlükəsizlik ən vacib məsələlərdən biridir. Blokçeyn texnologiyası və şifrələnmiş tranzaksiyalar sayəsində əksər kriptovalyutalar yüksək səviyyədə qorunur. Lakin, müəyyən koinlər və şəbəkələr hakerlər üçün daha cəlbedici hədəf olur.

Bu məqalədə ən çox haker hücumuna məruz qalan kriptovalyutaları, onların zəif tərəflərini və istifadəçilərin öz sərmayələrini qorumaq üçün hansı tədbirlər görə biləcəyini araşdıracağıq.

Hakerlər üçün niyə bəzi kriptovalyutalar daha cəlbedicidir?

Hakerlər müəyyən kriptovalyutalara daha çox hücum etməsinin bir neçə əsas səbəbi var:

• Mərkəzləşdirilməmiş sistemlərdə boşluqlar – bəzi blokçeyn şəbəkələrində təhlükəsizlik protokolları zəifdir.
• Kiberhücumlara qarşı zəif platformalar – bəzi DeFi (decentralized finance) layihələri hələ tam yetkin deyil və smart müqavilələrdə (smart contracts) ciddi səhvlər ola bilər.
• Daha böyük mükafatlar – yüksək dəyərə malik kriptovalyutalar hakerlər üçün daha cəlbedicidir, çünki uğurlu hücum zamanı böyük qazanc əldə edə bilərlər.
• Şəxsi açarların (private keys) oğurlanması – istifadəçilərin fərdi təhlükəsizlik tədbirlərinə əməl etməməsi hakerlərin uğur qazanmasına imkan yaradır.

İndi isə ən çox hücuma məruz qalan kriptovalyutaları araşdıraq.

Ən çox haker hücumuna məruz qalan kriptovalyutalar

Bitcoin (BTC)

Niyə hədəf seçilir?

• Dünyanın ən böyük və ən məşhur kriptovalyutasıdır.
• Böyük miqdarda dəyərə malikdir, bu da hakerlər üçün motivasiya yaradır.
• İstifadəçilərin böyük hissəsi fərdi təhlükəsizlik tədbirlərinə əməl etmir.

Bitcoin blokçeyni ən təhlükəsiz sistemlərdən biri olsa da, BTC-nin saxlandığı mübadilə platformaları (crypto exchanges) və cüzdanlar (wallets) hakerlər üçün əsas hədəflərdən biridir.

Ən məşhur hücumlar

• Mt. Gox (2014) – 850,000 BTC oğurlandı.
• Binance (2019) – 40 milyon dollar dəyərində BTC oğurlandı.

Ethereum (ETH)

Niyə hədəf seçilir?

• Ethereum smart müqavilələr üzərində qurulmuş çox sayda DeFi layihələrini dəstəkləyir.
• Smart müqavilələrdəki boşluqlar hakerlər üçün böyük imkanlar yaradır.
• ETH geniş istifadə edildiyi üçün platformalar tez-tez hücuma məruz qalır.

Ən məşhur hücumlar

• The DAO Hack (2016) – 60 milyon dollar ETH oğurlandı.
• Poly Network (2021) – 600 milyon dollar dəyərində ETH oğurlandı.

Ethereum-un smart müqavilə infrastrukturu güclü olsa da, tək bir zəiflik milyonlarla dolların oğurlanmasına səbəb ola bilər.

Binance Coin (BNB)

Niyə hədəf seçilir?

• Binance Smart Chain (BSC) üzərində çoxlu DeFi layihələri yerləşir.
• Çoxlu yeni layihələr BSC-də smart müqavilələr yaradır, lakin onların kodu həmişə təhlükəsiz olmur.
• Hakerlər zəif layihələri müəyyən edərək onları sındırmağa çalışırlar.

Ən məşhur hücumlar

• BNB Chain Hack (2022) – 570 milyon dollar oğurlandı.
• Meerkat Finance hücumu – 31 milyon dollar oğurlandı.

Binance Smart Chain-də dələduzluq və “rug pull” (layihənin birdən yox olması) halları da tez-tez baş verir.

Solana (SOL)

Niyə hədəf seçilir?

• Yeni və sürətli blokçeyn texnologiyası olması səbəbindən, bəzi protokollar hələ tam təhlükəsiz deyil.
• DeFi və NFT layihələrinin çoxu Solana üzərində işləyir, bu da hakerlər üçün fürsət yaradır.
• Solana cüzdanlarında bəzən boşluqlar olur.

Ən məşhur hücumlar

• Solana Wallet Hack (2022) – 8 milyon dollar oğurlandı.
• Wormhole Bridge Hack – 325 milyon dollar oğurlandı.

Solana texniki problemlərlə tez-tez üzləşir və şəbəkə bəzən dayanır, bu da təhlükəsizlik zəifliklərinə yol açır.

Polygon (MATIC)

Niyə hədəf seçilir?

• Ethereum Layer 2 həlli olduğuna görə DeFi layihələri ilə sıx bağlıdır.
• Smart müqavilələr və cüzdanlar üzərində hücumlar baş verə bilər.

Ən məşhur hücumlar

• Poly Network Hack (2021) – 600 milyon dollar oğurlandı.

Polygon, əsasən, smart müqavilələr üzərindən haker hücumlarına məruz qalır.

Haker hücumlarından necə qorunmaq olar?

İstifadəçilər və investorlar öz sərmayələrini qorumaq üçün bəzi vacib addımlar ata bilərlər:

• Soyuq cüzdanlardan (hardware wallets) istifadə edin. Onlayn cüzdanlardan fərqli olaraq, bu cihazlar internetə qoşulmur.
• İki mərhələli doğrulama (2FA) aktiv edin. Mübadilə hesablarınız üçün əlavə qoruma qatını təmin edəcək.
• Tanınmış və təhlükəsiz platformalarda əməliyyatlar aparın. Bəzi platformalar daha güclü təhlükəsizlik tədbirlərinə malikdir.
• Daimi təhlükəsizlik yoxlamaları aparın. Mübadilə platformaları və cüzdanlarınızın təhlükəsizliyini daim nəzarətdə saxlayın.
• Smart müqavilələrə və DeFi layihələrinə yatırım etməzdən əvvəl yaxşıca araşdırın.

Ən çox hücuma məruz qalan kriptovalyutalar və oğurlanan məbləğlər

Nəticə

Kriptovalyutalar sürətlə inkişaf etsə də, haker hücumları da artmaqda davam edir. Xüsusilə Bitcoin, Ethereum, Binance Coin və Solana kimi məşhur aktivlər tez-tez hədəfə çevrilir. Sərmayəçilər və istifadəçilər təhlükəsizlik tədbirlərini gücləndirməli və riskləri minimuma endirmək üçün daha ağıllı yanaşmalar tətbiq etməlidirlər.