Etibarlı kriptovalyuta cüzdanı parolu necə seçilməlidir?

, 17.01.2025

Kriptovalyutalar getdikcə populyarlaşır və rəqəmsal aktivlərin təhlükəsiz saxlanılması hər bir istifadəçi üçün prioritet məsələyə çevrilir. Kriptovalyuta cüzdanları xüsusi açarlar vasitəsilə idarə olunur və bu açarların qorunması birbaşa olaraq cüzdanın təhlükəsizliyi ilə bağlıdır.

Bir çox insan güclü parol yaratmağın vacibliyini dərk etsə də, hələ də sadə və asan sındırıla bilən parollardan istifadə edir. Bu yazıda etibarlı kriptovalyuta cüzdanı parolu necə seçilməli, hansı metodlar təhlükəsizlik səviyyəsini artırır və istifadəçilər hansı səhvlərdən qaçmalıdırlar – bu mövzulara geniş şəkildə toxunacağıq.

Parolun vacibliyi və hücum təhlükələri

Kriptovalyuta dünyasında təhlükəsizlik olduqca mühüm məsələdir, çünki bir dəfə oğurlanmış vəsait geri qaytarıla bilməz. Etibarsız və zəif parol istifadə etmək sizi aşağıdakı hücumlara məruz qoya bilər:

• Bruteforce hücumu – hakerlər təsadüfi parolları yoxlayaraq doğru olanı tapmağa çalışır.
• Phishing hücumu – saxta saytlar və e-poçt vasitəsilə parolunuzu ələ keçirmək cəhdləri.
• Keyloggerlər – cihazınıza quraşdırılmış casus proqramlar vasitəsilə klaviatura vasitəsilə daxil etdiyiniz parolu ələ keçirmək.
• Dictionary hücumu – tez-tez istifadə olunan sözlər və parol kombinasiyaları yoxlanılır.

Bu cür hücumların qarşısını almağın ən vacib yollarından biri güclü paroldan istifadə etməkdir.

Güclü parol necə olmalıdır?

Etibarlı bir parol müəyyən kriteriyalara cavab verməlidir. Güclü bir parolun əsas xüsusiyyətləri bunlardır:

• Uzunluq – parol nə qədər uzundursa, onu sındırmaq bir o qədər çətindir. Minimum 12-16 simvol tövsiyə olunur.
• Kiçik və böyük hərflər – yalnız kiçik hərflərdən istifadə etmək parolunuzu asanlıqla sındırıla bilən edir.
• Rəqəmlər və xüsusi simvollar – $, @, !, %, & kimi işarələr parolun qırılma ehtimalını azaldır.
• Mənasız kombinasiyalar – adlar, doğum tarixləri, ümumi sözlər və asan təxmin edilən kombinasiyalardan uzaq durmaq lazımdır.

Məsələn, “123456”, “qwerty”, “password” kimi sadə parolların istifadəsi olduqca təhlükəlidir. Bunun əvəzinə belə bir parol daha etibarlıdır: “V3x#92kRt@pL%”

Parolu necə yaratmaq və yadda saxlamaq?

Uzun və çətin parolların yaradılması və yadda saxlanılması bəzən çətin ola bilər. Bunun üçün bəzi üsullar istifadə oluna bilər:

• Parol menecerlərindən istifadə edin – LastPass, Bitwarden, 1Password və ya KeePass kimi proqramlar parollarınızı təhlükəsiz şəkildə saxlamağa kömək edir.
• Mənalı, lakin fərdiləşdirilmiş cümlələrdən istifadə edin – məsələn, “Mən hər gün 2 fincan qəhvə içirəm!” ifadəsi şifrələnərək “M@hg2fQi!” kimi unikal parola çevrilə bilər.
• İki addımlı autentifikasiya (2FA) istifadə edin – yalnız parol deyil, əlavə təhlükəsizlik tədbirləri də görmək lazımdır. Google Authenticator və ya Authy kimi tətbiqlərdən istifadə etmək tövsiyə olunur.

Parolların saxlanması və təhlükəsizliyi

Ən güclü parol belə düzgün saxlanmadıqda dəyərsiz ola bilər. Kriptovalyuta cüzdanı parollarını qorumaq üçün aşağıdakı tədbirləri görmək vacibdir:

• Parolu heç kimlə paylaşmayın – hətta dostlarınıza və ya ailənizə belə parolunuzu açıqlamayın.
• Fiziki nüsxə saxlayın – kağıza yazıb təhlükəsiz bir yerdə saxlamaq yaxşı seçim ola bilər.
• Eyni paroldan bir neçə yerdə istifadə etməyin – hər bir kriptovalyuta cüzdanı və platforması üçün unikal paroldan istifadə edin.
• Müntəzəm olaraq parolunuzu dəyişdirin – xüsusilə təhlükəsizliklə bağlı hər hansı bir şübhəniz varsa.

Kripto cüzdanları üçün xüsusi təhlükəsizlik tədbirləri

Kriptovalyuta cüzdanınızı qorumaq üçün yalnız güclü paroldan istifadə kifayət deyil. Aşağıdakı əlavə təhlükəsizlik tədbirlərini görmək lazımdır:

• Hardware cüzdanlardan istifadə edin – Ledger və ya Trezor kimi fiziki cihazlar cüzdanın təhlükəsizliyini artırır.
• Multisig autentifikasiya – bu, cüzdanın idarə olunması üçün birdən çox imzanın tələb edildiyi sistemdir.
• Təhlükəsiz cihazlardan istifadə edin – virus və zərərli proqramlardan qorunmaq üçün yalnız etibarlı cihazlardan cüzdanınıza giriş edin.
• VPN istifadəsi – açıq Wi-Fi şəbəkələrindən istifadə edərkən, məlumatların oğurlanmasının qarşısını almaq üçün VPN aktiv olmalıdır.

Təhlükəsiz parol seçmək üçün praktiki qaydalar

Nəticə

Kriptovalyuta cüzdanınızın təhlükəsizliyi birbaşa olaraq istifadə etdiyiniz paroldan asılıdır. Güclü, unikal və yaxşı qorunan bir parol seçmək, rəqəmsal aktivlərinizi qorumaq üçün ilk addımdır. Bundan əlavə, iki addımlı autentifikasiya, hardware cüzdanlar və digər təhlükəsizlik tədbirlərini tətbiq edərək riskləri minimuma endirmək mümkündür.

Kriptovalyuta dünyasında təhlükəsizlik heç vaxt laqeyd yanaşılmamalıdır. Çünki parolunuzu itirmək və ya oğurlanması nəticəsində geri qaytarılma imkanı yoxdur. Qaydaları izləyərək rəqəmsal aktivlərinizi təhlükəsiz saxlamaq sizin məsuliyyətinizdir.